Vergoedingsmogelijkheden
In Nederland is er door diverse wet- en regelgeving een onderscheid gemaakt welke hulp en ondersteuning onder welke wet valt.
Bij hoogbegaafdheid leidt dit (ondanks de goede wil van betrokken gemeenten, scholen en professionals) soms tot problemen rondom het faciliteren en financieren van de benodigde ondersteuning. Hoogbegaafdheid is in Nederland (gelukkig) niet vastgesteld als een stoornis of beperking. Je hébt het niet, je bént het: hoogbegaafd zijn zit in je persoonlijkheid, wie je bent. Dit betekent dat je hoogbegaafd bent in de klas én op school, bij familie, de sportclub, muziekvereniging enzovoort. Dit kun je niet 'uit elkaar trekken'. In de wet- en regelgeving wordt dat onderscheid (school / thuis) soms wel gemaakt, door het onderscheid tussen de Wet Passend Onderwijs, Onderwijswet (voor hulpvragen rondom het onderwijs) en de Jeugdwet (voor hulpvragen vooral in de thuissituatie, óf voor hulpvragen die zowel thuis als in de klas een rol spelen).
Vanuit de Jeugdwet wordt slechts 10 uren vergoed t.a.v. diagnostiek. Soms kan bij hoogbegaafdheid dus een samenstelling nodig zijn van diagnostiek (en eventueel opvoedondersteuning) vanuit de Jeugdwet, i.c.m. onderwijsondersteuning vanuit Wet Passend Onderwijs en de Onderwijswet.
Voor specifieke informatie, informeer bij je eigen gemeente, want per gemeente kunnen (naast de landelijke wetgeving) weer andere beleidsregels gelden!
Kort samengevat:
Vergoedingen vanuit de Jeugdwet (aanvragen via de gemeente, WIJ-team, Expertteam, Gebiedsteam, Sociaal Team of huisarts):
Intelligentietest ten behoeve van onderwijs, als onderdeel van het diagnostisch proces, dus wanneer zowel thuis als in school hulpvragen bestaan: "Intelligentietest: Alleen wanneer een intelligentietest onderdeel is van een diagnostisch proces in het kader van jeugdhulp, valt deze test onder de reikwijdte van de Jeugdwet en zal het college de kosten daarvan moeten vergoeden. Vaak zal bij een intelligentietest sprake zijn van een ander doel dan diagnostiek. Dan worden de kosten van deze test betaald vanuit de Wet op Passend Onderwijs”.
Diagnostiek en behandeling t.a.v. (o.a.) ADHD, ASS, Dyslexie, Dyscalculie, Depressie
Ondersteuning bij Leerproblemen, gericht op: zelfstandigheid, zelfredzaamheid, maatschappelijke participatie: begeleiding op school
Psychische problemen en psychosociale problemen: hulp via de gemeente.
Individuele begeleiding specialistisch (bv. leren omgaan met hoogbegaafdheid)
Gezinsbegeleiding (bv. opvoedingsondersteuning specifiek bij hoogbegaafdheid)
Behoud van en toeleiding naar onderwijsdeelname (bv. hoogbegaafde leerling die langere tijd niet naar school gaat, een passend onderwijsaanbod doen, en in stappen stimuleren weer naar school te gaan, een diploma of startkwalificatie te halen).
Vergoedingen vanuit de Onderwijswet en Wet Passend Onderwijs:
Intelligentietest ten behoeve van onderwijs, onderzoek voor ander doel dan diagnostiek (bv. het onderwijs passend maken, toelating tot een Plusklas, HB-klas of Voltijd-HB-onderwijs)
Onderwijsondersteuning en begeleiding op school bij hoogbegaafdheid, ADHD, ASS, Dyslexie (Ernstige Enkelvoudige Dyslexie én niet-EED), Dyscalculie
Behandeling van spraak-taal moeilijkheden, Leerstoornissen (lezen, schrijven, rekenen) en hulpmiddelen
Ondersteuning bij Leerproblemen, gericht op het volgen van onderwijs: huiswerkbegeleiding, remedial teaching, begeleiding op school
Leerlingenvervoer via de gemeente (Onderwijswet).
Vergoedingen vanuit de Wmo voor volwassenen:
Individuele begeleiding Specialistisch: bv. bij het leren omgaan met hoogbegaafdheid, hoogsensitiviteit. Je kunt via de gemeente een aanvraag doen voor een Persoonsgebonden Budget (PGB) via de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo).
Zie: PGB via gemeente
Vergoedingen vanuit de Zorgverzekeringswet:
Jeugd: Taalontwikkelingsstoornis: behandeling van ernstige spraak-taal moeilijkheden
Jeugd: Daisy-speler voor uitbehandelde Dyslexie
Volwassenen: diagnostiek en intelligentie onderzoek (let op of je aanvullend verzekerd bent, of er een eigen bijdrage geldt of niet). Je kunt er ook voor kiezen om diagnostiek of een IQ-test zelf te financieren.
Vragen m.b.t. onderwijs:
(bv. een IQ-test om het niveau te bepalen of toelating tot een plusklas of HB-klas)
Je kunt dan een beroep doen op de school van je kind. Opties voor het faciliteren van kosten zijn:
Wet Passend Onderwijs
Onderwijswet
subsidies voor hoogbegaafde leerlingen
geldpotjes vanuit het Samenwerkingsverband waaraan de school verbonden is.
Vragen van jeugdigen en jongeren m.b.t. onderwijs, studie én/of de thuissituatie kunnen (deels) onder de Jeugdwet, Onderwijswet, Zorgverzekeringswet vallen.
(bv. vragen over het intelligentieniveau, passend onderwijs én specifieke problemen op school én thuis of i.c.m. opvoedvragen).
Je kunt via jouw gemeente een indicatie aanvragen voor jeugdigen d.m.v.:
Maatwerkcontract tussen gemeente & Hoogbegaafd Advies via de Jeugdwet
Persoonsgebonden Budget (PGB) via de Jeugdwet
Zorg In Natura (ZIN) via de Jeugdwet
Zie: PGB via gemeente
Zie: Verwijsbrief via huisarts.
Let op: De gemeente doet haar eigen onderzoek en beslist of een indicatie wel of niet wordt toegekend.
Bij de meeste gemeenten, wijk- en gebiedsteams zijn vaak lange wachttijden om een indicatie te ontvangen.
Daarnaast zijn er verschillen tussen het beleid van gemeenten.